“Iedereen kan rijk worden met beleggen, als je maar zelfbeheersing hebt”

Oeds-Jan Postma (47) is de auteur van het boek Miljonair met een gewone baan. Hij woont in een Vinex-wijk in Nieuw-Vennep, samen met z’n vrouw, twee kinderen en drie kippen. Z’n lievelingseten is spinazietaart met geitenkaas en walnoten en z’n grootste miskoop een tas met heel dure golfclubs. In twintig jaar tijd lukte het hem om miljonair te worden. En nee, niet door de loterij te winnen.

Hoe heb je dat miljoen bij elkaar gekregen?

“Door heel bewust met geld om te gaan en slim te beleggen. Ik was echt een kind van de jaren tachtig in de zin dat ik het belangrijk vond dat ik later veel zou verdienen. Als jongetje droomde ik van een Porsche 911 en ik was ervan overtuigd dat geld gelukkig maakte. Na mijn studententijd realiseerde ik me dat dure spullen me niet gelukkiger gingen maken, maar dat financiële onafhankelijkheid dat wel zou doen. Toen ik mijn eerste baan kreeg – ik was toen vijfentwintig – begon ik met sparen, en dat tikte al gauw best lekker aan.”

Is het echt alleen zuinig leven en slim beleggen of heb je die ene gouden geldtip die het verschil maakt?

“Haha nee, die vraag krijg ik wel vaker. Als iemand je vertelt: ‘ik weet een manier waarop jij heel snel rijk gaat worden,’ dan weet je zeker dat je met een oplichter te maken hebt. Geld is geen quick fix, maar iets van de lange adem. Ben Mandemakers zei eens ‘iedereen kan rijk worden, dat is een kwestie van discipline. Het werkelijke probleem is zelfbeheersing. Daar zijn velen niet toe in staat.’ Ik geloof er heilig in dat je rijk kan worden met beleggen, als je maar zelfbeheersing hebt. Veel mensen denken dat ze arm zijn en gekke dingen moeten doen om rijk te worden. Ik draai het juist om: met een modaal inkomen ben je al rijk, de kunst is om het vast te houden. Als je meteen alles uitgeeft, tsja, dan gaat het je nooit lukken om financieel onafhankelijk te worden.”

Oké, ik wil minder uitgeven. Wat adviseer je me?

“Het allermooiste is als je flink kunt besparen op één van de grote drie: wonen, eten en transport. Ik woon in een rijtjeshuis in Nieuw-Vennep. M’n vrouw en ik hadden een duurder huis kunnen kopen, maar dan zaten we nu elke maand met een stuk hogere lasten. Je zou hooguit een kwart van je inkomen kwijt moeten zijn aan je woonlasten. Bovendien geloof ik er niet in dat een groter huis gelukkiger maakt. Verder is het van belang om goed inzicht te hebben in je geldzaken en te besparen op overbodige dingen zoals een sportschoolabonnement. En alleen datgene te verzekeren waarvan je de gevolgen niet kunt dragen als het misgaat.”

Maar met besparen alleen word ik geen miljonair. Je moet ook slim beleggen, zeg je. Hoe pak ik dat aan?

“Het begint met inzien dat geld niet alleen een consumptiebon is. Het is ook een investeringsmiddel. Investeer je niet, dan verplaats je je geld alleen maar van het heden naar de toekomst. En als je ziet wat spaarrentes nu doen, wordt je geld nog minder waard ook door inflatie. Je moet je geld dus aan het werk zetten. De makkelijkste en minst risicovolle manier is om het te beleggen in breed gespreide indexfondsen. Daarmee sluit je het risico uit dat je loopt wanneer het slecht gaat met een bedrijf of sector. Het marktrisico houd je over. Wel rendement ontvangen en helemaal geen risico lopen? Dat bestaat niet.”

Dus ik moet in indexfondsen gaan beleggen. Wat is daarbij belangrijk?

“Dat je zo vroeg mogelijk begint, geleidelijk geld inlegt en de lange termijn voor ogen houdt. Mensen overschatten vaak de korte termijn en onderschatten juist de lange termijn. Als iedereen de kracht van het rendement-op-rendement-effect zou kennen, zouden veel meer mensen beleggen. Je moet een knip maken tussen later en nu. Daarbij is het heel simpel: geld wat je nu uitgeeft kun je later niet meer uitgeven. Maar er zit ook nog een soort multiplier in. Die ene euro die ik nu niet uitgeef, daar kan ik in de toekomst misschien wel tien euro voor terugkrijgen. En dan kom je weer bij die quote van Ben Mandemakers. Zonder discipline gaat het niet lukken.”

Altijd gedisciplineerd met je geld omgaan, dat klinkt alsof je niet écht geniet van het leven. Alsof je je nooit eens een uitspatting kan veroorloven.

“Ik heb niet het idee dat ik minder geniet omdat ik minder uitgeef en juist meer spaar en beleg. En er zijn echt wel dingen waar ik veel geld aan uitgeef, zoals reizen. We zijn met het gezin naar Namibië, Australië en Texas geweest. Dat zijn geen goedkope vakanties. Ik geef daar graag geld aan uit omdat het me gelukkiger maakt. Iedereen moet goed voor zichzelf bepalen welke uitgaven écht bijdragen aan je eigen geluk. En voor de rest is het de kunst om niet je geluksgevoel te koppelen aan consumptie. Dat is namelijk een illusie. Van een dure auto word je in het begin erg gelukkig, maar dat gevoel houdt geen stand.”

Tenzij het altijd je droom is geweest om die ene dure auto te kopen.

“Tsja, als het echt je droom is, dan moet je dat gewoon doen. Realiseer je wel dat je geluksniveau gemiddeld genomen drie maanden na aanschaf weer terug bij af is. Dus misschien is huren ook een optie. Geluk krijg je van ervaringen; niet van bezit. Het belangrijkste vind ik echter dat je dingen weloverwogen koopt en aankopen zorgvuldig afweegt. Bewust met geld omgaan zal je gelukkiger maken! If you don’t control your money, it will control you.”

Weet dat je met beleggen risico neemt en je (een deel van) je inleg kúnt verliezen.