Dit is waarom onze pensioenen (misschien) gekort worden

In ons vorige artikel over pensioen vertelden we je over de 3 manieren van pensioen opbouwen in Nederland: AOW, werknemerspensioen en je eigen bijdrage. Over je eigen bijdrage heb jij zelf de meeste controle. De AOW-uitkering en vooral het werknemerspensioen zijn minder zeker. In dit artikel lees je hoe dat komt en waarom onze pensioenen gekort dreigen te worden. 

Omslagstelsel

De AOW-uitkering werkt via het omslagstelsel. Dit houdt in dat werkenden premie betalen voor de gepensioneerden in het land. Dat klinkt misschien als een eerlijk, goed werkend systeem, maar aan het omslagstelsel kleven ook nadelen. Het is bijvoorbeeld gevoelig voor vergrijzing. Als er meer gepensioneerden zijn dan niet-gepensioneerden, moeten laatstgenoemden langer doorwerken. Met als doel dat de werkenden alsnog genoeg premie betalen voor de nodige AOW-uitkeringen.

Kapitaaldekkingsstelsel

Het werknemerspensioen werkt niet met een omslagstelsel, maar met een ‘kapitaaldekkingsstelsel’. Een hele mond vol! Dit houdt in dat we een grote spaarpot hebben met ontzettend veel geld, dat wordt belegd door de pensioenfondsen. Met als doel dat het meer waard wordt. Het geld in de pot is geld dat werkgevers inhouden van het salaris van werknemers. 

Het nadeel hiervan is dat het werknemerspensioen sterk afhankelijk is van rentestanden en beleggingsresultaten. De afgelopen jaren is de rente erg laag, en het ziet er niet naar uit dat deze snel omhoog zal gaan. Dit heeft een negatieve impact op de waarde van onze pensioenpot, waardoor veel van onze pensioenen gekort dreigen te worden. 

Dekkingsgraad

Misschien heb je weleens gehoord van de dekkingsgraad. Dit is een belangrijke graadmeter voor hoe het er financieel gezien voor staat met een pensioenfonds. De dekkingsgraad – die altijd wordt uitgedrukt in een percentage – laat de verhouding zien tussen het geld dat een pensioenfonds in beheer heeft en het geld dat nodig is om straks pensioenen te kunnen uitkeren. Is de waarde van de beleggingen van een pensioenfonds lager dan de toekomstige verplichtingen, dan is de dekkingsgraad minder dan 100%. Is de waarde van de beleggingen hoger dan de toekomstige verplichtingen, dan is de dekkingsgraad meer dan 100%.

Kortingen

Rond de eeuwwisseling stonden zo’n beetje alle Nederlandse pensioenfondsen er goed voor. De pensioenen konden ieder jaar met de inflatie meegroeien en de dekkingsgraden waren boven de 100%. Maar in de afgelopen jaren daalden de dekkingsgraden flink. Zoveel dat een boel pensioenen gekort lijken te gaan worden. In de supermarkt of kledingwinkel is korting fijn, maar dit geldt niet als het om pensioenen gaat. Het betekent namelijk dat een pensioenfonds haar deelnemers minder pensioen kan geven dan eerst werd beloofd. 

Langer leven en lage rente

Maar hoe komt het dan dat veel pensioenfondsen niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen? Voor een deel ligt dat aan de gestegen levensverwachting. Hierdoor zijn de dekkingsgraden van de fondsen vele procentpunten gedaald. Nog belangrijker is de almaar dalende rekenrente. De rekenrente is de rente die wordt vastgesteld door De Nederlandsche Bank, en die pensioenfondsen moeten gebruiken om hun dekkingsgraad te bepalen. In 2009 was de rekenrente voor pensioenfondsen gemiddeld 3,9%. Nu is dat zo’n 0,2%. Hoe lager de rente, hoe meer geld een pensioenfonds nodig heeft om in de toekomst genoeg in de pensioenpot te hebben voor mensen die dan met pensioen gaan. 

Bouw zelf iets op

Met het pensioenakkoord, dat in juni dit jaar werd gesloten, probeert de overheid oplossingen te vinden voor de moeilijkheden die komen kijken bij de AOW-uitkering en het werknemerspensioen. Het akkoord is nog niet rond, want er moet nog veel worden uitgewerkt, maar wat we wel weten is dat de AOW-leeftijd minder snel omhoog gaat en dat zzp’ers straks makkelijker kunnen deelnemen aan een pensioenregeling.

Helaas kan de overheid niet alle problemen oplossen. Dat onze levensverwachting zal blijven stijgen en de rente de komende tijd laag zal blijven (en misschien nog wel verder zal dalen) valt niet zomaar op te lossen. Juist daarom is het meer dan ooit van belang om niet alleen te vertrouwen op je AOW en werknemerspensioen, maar ook zelf iets op te bouwen. Zo’n potje opbouwen gaat heel gemakkelijk met Peaks. Hiermee zet je gemakkelijk regelmatig geld opzij en dat beleg je in wereldwijd gespreide fondsen. Kleine of juist grote bedragen, het ligt eraan wat jij kunt missen.

Lijkt het je wat om Peaks te proberen? Download nu Peaks voor iPhone of voor Android.

Weet dat je met beleggen risico neemt en je (een deel van) je inleg kúnt verliezen.