5 films en docu’s over beleggen, met elk een wijze les

Geen branche die zich zo goed voor het witte doek leent als de financiële wereld. Tragedie, comedy, rampspoed en verlossing zijn allemaal aanwezig in de vele financiële films en documentaires die Hollywood in de loop der jaren heeft geproduceerd. Nu laten sommige een nogal eenzijdige, donkere kant van de beleggingswereld zien. We hebben vijf docu's en films over beleggen met een wijze les op een rijtje gezet. Lees, kijk en leer!

1. The Big Short (2015)

De sociaal onhandige Michael Burry ontdekt dat er grote problemen op komst zijn in de financiële wereld, en besluit daarin te investeren. Samen met Jared Vennett van de Deutsche Bank zet hij er geld op in dat de huizenmarkt zal instorten. Bijna niemand gelooft hen, maar uiteindelijk gebeurt toch wat zij voorspelden. Terwijl de halve wereld grote verliezen lijdt, worden zij schathemeltjerijk. De film bevat veel technische termen, maar regisseur Adam McKay maakt op een originele manier de ingewikkelde materie een stuk duidelijker. Zo laat hij een mooie vrouw in bad en een sterrenchef in zijn keuken aan het woord om uitleg te geven. Toch is het geen slecht idee om de film thuis te kijken waar je kunt pauzeren en terugspoelen wanneer nodig.

Les: wees op je hoede als anderen hebzuchtig zijn en hebzuchtig als anderen op hun hoede zijn.

2. Million Dollar Traders (2009)

Een Britse reality-tv-serie die een ongelooflijk interessant experiment laat zien. De succesvolle Nederlandse fondsmanager Lex van Dam geeft tijdens de financiële crisis van 2007 tot 2009 1 miljoen aan 8 deelnemers. Allen zonder ervaring in het verhandelen van aandelen. Het doel van het experiment was om te zien of onervaren handelaren kunnen leren om beter te presteren dan de markt en professionele beleggers. Het resultaat is verbluffend. Spoiler: de groep als geheel deed het beter dan de professionals in die periode. Degenen die zich het meest door hun emoties lieten leiden, deden het slechter dan degenen die het hoofd koel hielden. De beste handelaren bleken een soldaat, een student en een veertigjarige moeder van twee kinderen. Een serie die je in één keer wil afkijken.

Les: iedereen kan (leren) beleggen, je moet je alleen niet laten meeslepen door je emoties.

3. Inside Job (2010)

Deze vijfdelige, Oscarwinnende documentaire laat door middel van interviews met experts en direct betrokkenen zien hoe de financiële crisis van 2008 tot stand kwam. Het toezicht en de regelgeving voor banken nam, dankzij een stevige politieke lobby, steeds meer af. Hierdoor konden banken meer en meer geld lenen, dat geïnvesteerd werd in risicovollere producten. Dat leverde hen enorme winsten op, maar de gewone belegger leed juist grote verliezen. Inside Job weet het rechtvaardigheidsgevoel van de kijker aan te wakkeren. Want hoe bestaat het dat na zo’n grote crisis, waarin miljoenen mensen wereldwijd hun huizen en banen kwijtraakten, niemand ooit is aangeklaagd? Sterker nog: de schuldige bankiers, verzekeraars en rating-bureaus zijn misschien wel degenen die juist positief uit deze crisis zijn gekomen.

Les: ditmaal geen les voor ‘de gewone belegger’. Werk je in de financiële dienstverlening, dan geldt de les: het welzijn van de klant moet ALTIJD voorop staan. Wil je risico’s nemen en zelf geld verdienen, doe dat dan met je eigen geld, als belegger.

4. Wall Street (1987)

Bud Fox, een jonge, ambitieuze effectenhandelaar, wil het maken in de financiële wereld. Hij weet binnen te komen op het kantoor van giga-investeerder Gordon Gekko, en komt er al gauw achter dat Gekko nogal vuile spelletjes speelt. Hij koopt en verkoopt bedrijven op en laat ze failliet gaan. Talloze mensen raken hierdoor werkloos, terwijl Gekko de dollars opstrijkt. Als Fox erachter komt dat het bedrijf van z’n vader in gevaar komt door Gekko, moet hij kiezen tussen het grote geld of zijn geweten. De film laat je een vertekende, zwart-wit versie zien van de werkelijkheid: de wereld bestaat uit schurken en helden, en niets ertussenin.

Les: er zijn belangrijkere dingen in het leven dan geld, zoals familie.

5. The Ascent of Money (2008)

Deze zesdelige documentaire gaat niet alleen over beleggen, maar behandelt de historie van geld wereldwijd. Auteur, historicus, econoom en Harvard-professor Niall Ferguson leert de kijker over de oorsprong van krediet en schuld, de herkomst van obligaties en aandelen en het ontstaan van verzekeringen en hypotheken. Volgens Ferguson gaat achter elk groot historisch fenomeen, zoals oorlogen, revoluties en republieken, een financieel geheim schuil. Hij laat zien waarom mensen een kudde-instinct hebben als het gaat om investeringen, en waarom niemand kan voorspellen wanneer zo’n kudde op hol slaat. Ontzettend leerzaam, maar wees je ervan bewust dat de docu een mix is van feiten en opinie.

Les: om een land – of beter nog, de wereld – te kunnen begrijpen, is het van belang dat je de financiële geschiedenis ervan kent en begrijpt.

En nog een les die je altijd in je achterhoofd moet houden is dat je met beleggen risico neemt. Dit betekent dat je (een deel van) je inleg kúnt verliezen.